พลเมืองที่มุ่งเน้นความเป็นธรรมในสังคม: บทบาทของเยาวชนไทยในการป้องกันการทุจริต

บทคัดย่อ
    บทความนี้มุ่งนำเสนอ 1) แนวคิดพลเมืองที่มุ่งเน้นความเป็นธรรมในสังคม 2) บทบาทของเยาวชนไทยในฐานะพลเมืองเพื่อการป้องกันการทุจริต  ซึ่งสังเคราะห์จากเอกสารและงานวิชาการจึงกำหนดบทบาทได้ คือ 1) รู้และเข้าใจสิทธิเสรีภาพในบทบาทหน้าที่ของตน 2) เคารพสิทธิเสรีภาพของผู้อื่น 3) ช่วยเหลือและให้เกียรติผู้อื่นด้วยความเต็มใจ จริงใจ ไม่เลือกปฏิบัติ อยู่ร่วมกันได้ด้วยความสันติ 4) รับผิดชอบต่อบทบาทหน้าที่ของตนในการป้องกันการทุจริต 5) ปฏิบัติตนตามกฎ กติกา กฎหมาย ได้ถูกต้องและเหมาะสม 6) เป็นพลเมืองไทยและพลเมืองของสังคมโลก 7) เข้าไปมีส่วนร่วม ติดตามสถานการณ์ในประเด็นปัญหาเกี่ยวกับการทุจริต8) มีวิจารณญาณในการคิด การตัดสินใจด้วยเหตุและผลที่ถูกต้องตามหลักกฎหมายและศีลธรรม 9) มีจิตสาธารณะและสำนึกสากล คำนึงถึงผลประโยชน์ส่วนรวมเป็นสำคัญ 10) มีความกระตือรือร้นในการเป็นส่วนหนึ่งของการแก้ปัญหาสังคม โดยเฉพาะประเด็นการทุจริต 11) คิดเชิงวิพากษ์ต่อประเด็นการทุจริตเพื่อสร้างความเปลี่ยนแปลงเชิงบวก 12) คำนึงถึงความเท่าเทียม ความเป็นธรรม ค่านิยมประชาธิปไตย และสันติวิธีในการป้องกันการทุจริต บทบาทของเยาวชนดังกล่าวจึงเป็นการป้องกันปัญหาการทุจริตที่เริ่มจากความเป็นสมาชิกในสังคมและส่งผลเชิงบวกต่อการป้องกันการทุจริตในสังคมไทยได้อย่างยั่งยืน

เอกสารอ้างอิง (References)

กรวิชญ์ จิตวิบูลย์. (2562). การจัดกิจกรรมเสริมหลักสูตรสาระพุทธทาสศึกษาเพื่อส่งเสริม สมรรถนะพลเมืองประชาธิปไตยของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษา ในพื้นที่จังหวัดสุราษฎร์ธานี [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

กลุ่มการศึกษาเพื่อสร้างความเป็นพลเมืองในระบอบประชาธิปไตยของไทย. (2556). กรอบแนวคิดหลักสูตรการศึกษาเพื่อสร้างความเป็นพลเมืองในระบอบประชาธิปไตยของไทย. เทคนิค อิมเม.

กาญจนา ดำจุติ และไพบูลย์ สุขเจตนี. (2566). การเสริมสร้างวัฒนธรรมค่านิยมสุจริตและการต่อต้านการทุจริตของเยาวชนภายใต้แนวคิด “โตไปไม่โกง”. วารสารสิรินธรปริทรรศน์, 24(1), 63-75.

โครงการพัฒนาหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช .... (หลักสูตรฐานสมรรถนะ). (2564). ที่มาและกรอบแนวคิดหลักสูตรฐานสมรรถนะ. https://cbethailand.com/หลักสูตร/หลักสูตรฐาน   สมรรถนะ/สมรรถนะหลัก5ประการ/สมรรถนะการเป็นพลเมือง/ที่มาและกรอบแนวคิด.

ณัฏฐเมธร์ ดุลคนิต, อลงกรณ์ อัศวโสวรรณ, ปราศรัย เขตสันติ์ และพรพรรษ อัมพรพฤติ. (2563). คู่มือการจัดการเรียนรู้เพื่อสร้างพลเมืองรู้เท่าทันสื่อสำหรับระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย. วอล์ค ออน คลาวด์.

ตรีชฎา พวงศรี. (2565). คุณลักษณะความเป็นพลเมืองตามวิถีประชาธิปไตยของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาโรงเรียนในเขตเทศบาลเมืองร้อยเอ็ด [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

ไทยพีบีเอส. (2566, 14 ธันวาคม). ทุจริตคอร์รัปชันไทยดิ่ง ! อันดับ 101 โลก" ที่ 4 ของอาเซียน. https://www.thaipbs.or.th/news/content/334899

ปริญญา เทวนฤมิตรกุล. (2555). การศึกษาเพื่อสร้างพลเมือง. นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.

ปิยวรรณ ปานโต. (2558). สังคมไทยกับการแก้ไขปัญหาทุจริตคอร์รัปชัน. คลังสารสนเทศของสภานิติบัญญัติ.

พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พุทธศักราช 2561. (2561, 21 กรกฎาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 135 ตอนที่ 52 ก. 1-80.

ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561-2580). (2561, 13 ตุลาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 135 ตอนที่ 82 หน้า 1.

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. (2560, 6 เมษายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 134 ตอนที่ 40 ก. หน้า 1–90.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.

วรธา มงคลสืบสกุล. (2566). บทบาทของพลเมืองกับการสร้างการมีส่วนร่วมในการต่อต้านการทุจริตคอร์รัปชั่น. วารสารวิชาการ ป.ป.ช., 16(1), 20-35.

ศุภวัฒนากร วงศ์ธนวสุ, ฌาน เรืองธรรมสิงห์, จตุภูมิ เขตจัตุรัส และวชิราวุธ ธรรมวิเศษ, (2565). การประเมินผลสัมฤทธิ์ในการใช้หลักสูตรต้านทุจริตศึกษา สำหรับการเรียนการสอน ของการศึกษาขั้นพื้นฐานและอุดมศึกษาของประเทศไทย. Journal of Modern Learning Development, 7(3), 83-99.

สมชาย ธรรมสุทธิวัฒน์, นวลจันทร์ แจ้งจิตร, สว่าง มีแสง, อนันต์ เพชรใหม่ และนนท์ น้าประทานสุข. (2563). รูปแบบความร่วมมือและยกระดับการป้องกันการทุจริตในประเทศไทย โดยศึกษาประสบการณ์ประเทศญี่ปุ่นและเกาหลี. วารสารวิชาการธรรมทัศน์, 20(1), 2-10.

สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ, (2560). บทสรุปชุดหลักสูตรต้านทุจริตศึกษา. สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ.

สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ, (2566). แผนปฏิบัติการด้านการต่อต้านการทุจริตและประพฤติมิชอบ ระยะที่ 2 (พ.ศ. 2566 - 2580) (ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม). สำนักงาน ป.ป.ช..

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2558). ความเป็นพลเมืองในระบอบประชาธิปไตย. สำนักงาน    เลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

สำนักพัฒนานวัตกรรมการจัดการศึกษา. (2561). คู่มือหลักสูตรต้านทุจริตศึกษา. สำนักพัฒนานวัตกรรมการศึกษาสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. https://dl.parliament.go.th/handle/lirt/521167

องค์กรเพื่อความโปร่งใสนานาชาติ. (2565). ดัชนีการรับรู้การทุจริต: CPI ปี 2565. https://www.transparency.org

อัจฉรา อยุทธศิริกุล. (2561). การศึกษาคุณลักษณะความเป็นพลเมืองตามวิถีประชาธิปไตยของนักเรียนมัธยมศึกษา [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยศิลปากร.

Westheimer, J., & Kahne, J. (2004). What kind of citizen? The politics of educating for democracy. American Educational Research Journal, 41(2), 237-269.

United Nations Development Programme. (2020). Youth Participation in Anti-Corruption in Thailand. UNDP Thailand.